Nadgodziny bez wniosku pracownika.
Przykład z mojej praktyki:
W piątek Pani Matylda i Pan Roman pracowali do późna nad projektem 👩🏼💻👨🏻💻 O 20:00 Pan Roman przyszedł do pokoju Pan Matyldy i powiedział: padam 🤯 I tak już dzisiaj tego nikt nie będzie czytał. Jest piątek wieczór, idź do domu. Jak wyślesz mi to w poniedziałek przed 10:00 to będzie ok.
Jest poniedziałek. Pani Matylda przed chwilą wysłała projekt Panu Romanowi. Powiedziała, że dzisiaj chce wyjść o 14:00 na jogę 🧘♀️i odebrać piątkowe nadgodziny (3 godziny). Pan Roman odmówił jej. Powiedział, że w firmie jest zasada, że jeśli chcesz mieć zaakceptowane nadgodziny, to musisz mieć zatwierdzony pisemny wniosek ✍️
Czy Pani Matyldzie przysługują 3 nadgodziny pomimo tego, że nie złożyła pisemnego wniosku❓
👉Tak. Polecenie pracy w nadgodzinach nie wymaga szczególnej formy.
👉 Zgoda na nadgodziny może być dorozumiana. Nie musi być pisemna ani nawet mailowa.
👉 Warunkiem przyjęcia dorozumianej zgody na pracę w nadgodzinach jest świadomość pracodawcy, że pracownik wykonuje taką pracę.
Wyjaśnienie:
A co jeśli regulamin pracy wymaga pisemnego wniosku o nadgodziny?
Regulaminu pracy oczywiście powinno się przestrzegać, jak najbardziej. Ustala on porządek w organizacji i sposób pracy w nadgodzinach. Ale zapisy regulaminów, że należy złożyć wniosek o nadgodziny do przełożonego nie mogą być przeszkodą do wypłacania wynagrodzenia.
Na zasadzie ,,nie ma wniosku - nie ma wypłaty". Takie postanowienia nie mogą blokować pracownikowi wypłaty wynagrodzenia jeśli pracował w nadgodzinach.
Ważne jest, że przełożony wiedział, że pracownik pracował w nadgodzinach i akceptował to. Przykładowo, wieczorem czekał na maila od pracownika z gotową prezentacją.
A kiedy pracownikowi wynagrodzenie za pracę po godzinach nie przysługuje ?
Wynagrodzenie lub czas wolny za pracę w nadgodzinach nie będą przysługiwały gdy pracownik z własnej inicjatywy pracuje dłużej.
Przykładowo: gdy pracownik w sobotę wpadnie na ciekawy, nowy projekt. Usiądzie wieczorem do komputera żeby przygotować prezentację, którą w poniedziałek przedstawi przełożonemu. Nikt nie wie, że pracownik w weekend przygotowuje materiał na poniedziałek. Nikt również tego od niego nie wymagał.
Za taką pracę wynikającą z własnej inicjatywy pracownika nie będzie mu przysługiwał ani czas wolny ani dodatkowe wynagrodzenie.
Jak udowodnić nadgodziny?
Dowodem na pracę w nadgodzinach mogą być np. maile, rozmowy telefoniczne, potwierdzenie przez innych pracowników, aktywność na komputerze a nawet dane GPS z telefonu lub samochodu służbowego.
Czy trzeba każdą godzinę wykazywać?
Zasada jest taka - im więcej tym lepiej. Jednak nadgodziny wykazuje się pewnymi schematami pracy.
Przykładowo: pracownik pracuje codziennie od 10:00 do 18:00. Wraca do domu, zajmuje się dzieckiem a później od 21:00 do 24:00 pracuje. I tak codziennie. W takiej sytuacji gdy zabraknie kilku danych to można przyjąć, że w ten dzień również praca się powtórzyła tak jak w pozostałe dni.
A ile czasu wolnego przysługuje za nadgodziny?
Jeśli pracownik złożył wniosek o udzielenie mu czasu wolnego to wtedy rozliczamy się 1:1.
Jeśli nie było wniosku to pracodawca udziela czasu wolego w wymiarze o połowę wyższym niż przepracowany czas czyli za 1 h przepracowanego czasu pracownik otrzyma 1,5 h wolnego.
Podstawa prawna:
W wyroku z 14.05.1998 r., I PKN 122/98, OSNAPiUS 1999/10, poz. 343, SN stwierdził, że polecenie pracy w godzinach nadliczbowych nie wymaga szczególnej formy. Brak sprzeciwu przełożonego na wykonywanie w jego obecności przez pracownika jego obowiązków może być zakwalifikowany jako polecenie świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych.
Podobnie przyjęto w wyroku SN z 26.05.2000 r., I PKN 667/99, OSNAPiUS 2001/22, poz. 662, według którego warunkiem przyjęcia dorozumianej zgody pracodawcy na pracę w godzinach nadliczbowych jest świadomość pracodawcy, że pracownik wykonuje taką pracę.